Zaburzenia psychiczne a medycyna estetyczna

[Leszek Kosiorek]

Medycyna estetyczna dynamicznie rozwija się na całym świecie, oferując coraz więcej możliwości poprawy wyglądu i komfortu życia pacjentów. Zabiegi takie jak wypełniacze HA, botoks, mezoterapia czy lipoliza mogą poprawić pewność siebie i jakość życia, jednak nie u wszystkich pacjentów efekty są wyłącznie pozytywne. Istnieją sytuacje, w których motywacje do poddania się zabiegom wynikają z problemów psychicznych, a nie rzeczywistej potrzeby poprawy estetyki twarzy czy ciała. Właśnie dlatego świadomość zaburzeń psychicznych w kontekście medycyny estetycznej jest niezwykle istotna zarówno dla lekarzy, jak i pacjentów.

Dysmorfofobia (Body Dysmorphic Disorder, BDD) – kluczowy problem w medycynie estetycznej

Jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych, które może mieć wpływ na decyzje pacjentów w zakresie medycyny estetycznej, jest dysmorfofobia (BDD). To schorzenie polega na nadmiernym skupieniu się na wyimaginowanych lub niewielkich defektach wyglądu. Osoby cierpiące na BDD często odczuwają ogromne cierpienie psychiczne związane ze swoim wyglądem, pomimo że dla otoczenia mogą wyglądać zupełnie normalnie.

Pacjenci z dysmorfofobią nieustannie poszukują sposobów na „naprawienie” swojego wyglądu, często poddając się licznym zabiegom estetycznym. Niestety, nawet najlepsze efekty nie przynoszą im zadowolenia, co prowadzi do błędnego koła kolejnych interwencji, frustracji oraz negatywnych konsekwencji dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Lekarze medycyny estetycznej powinni więc umieć rozpoznać objawy BDD i w razie potrzeby skierować pacjenta na konsultację psychologiczną lub psychiatryczną.

Depresja i zaburzenia lękowe – czy zabiegi estetyczne mogą pomóc?

Depresja i zaburzenia lękowe to kolejne powszechne problemy psychiczne, które mogą wpływać na decyzje pacjentów w zakresie medycyny estetycznej. Wiele osób wierzy, że poprawa wyglądu zewnętrznego wpłynie na ich samopoczucie i pomoże im wyjść z depresji lub zredukować lęk społeczny. Choć w niektórych przypadkach rzeczywiście poprawa estetyki może wpłynąć na wzrost pewności siebie, to u osób cierpiących na poważne zaburzenia psychiczne efekt może być krótkotrwały lub wręcz odwrotny.

Osoby z depresją mogą odczuwać chwilową poprawę samopoczucia po zabiegu, ale często ich nastrój szybko wraca do wcześniejszego stanu. U pacjentów z zaburzeniami lękowymi, zwłaszcza tymi o podłożu społecznym, może pojawić się lęk przed oceną efektów zabiegu przez otoczenie. W związku z tym, zanim lekarz podejmie decyzję o przeprowadzeniu procedury, powinien przeprowadzić dokładny wywiad i ocenić, czy stan psychiczny pacjenta nie stanowi przeciwwskazania do zabiegu.

Zaburzenia osobowości a potrzeba ciągłych zmian wyglądu

Osoby z zaburzeniami osobowości, takimi jak osobowość borderline (BPD) czy narcystyczne zaburzenie osobowości (NPD), mogą mieć skłonność do częstych zmian wyglądu oraz impulsywnych decyzji dotyczących medycyny estetycznej. W przypadku borderline, pacjenci mogą podejmować decyzje o zabiegach pod wpływem silnych emocji, a ich postrzeganie własnego wyglądu może się dynamicznie zmieniać.

Pacjenci z narcystycznym zaburzeniem osobowości mogą natomiast dążyć do osiągnięcia ideału piękna, traktując wygląd jako kluczowy element swojej wartości. Mogą mieć nierealistyczne oczekiwania wobec efektów zabiegów, a ich niezadowolenie może prowadzić do częstych roszczeń wobec lekarzy lub nieustannego poszukiwania nowych metod poprawy wyglądu.

Rola lekarza w ocenie psychologicznej pacjenta

Lekarze medycyny estetycznej powinni posiadać podstawową wiedzę na temat zaburzeń psychicznych oraz ich wpływu na decyzje pacjentów dotyczące zabiegów. Odpowiednia kwalifikacja do zabiegów powinna obejmować nie tylko ocenę stanu skóry czy struktury twarzy, ale także analizę motywacji pacjenta i jego oczekiwań wobec efektów.

Wskazane jest, aby lekarze:

• Przeprowadzali dokładny wywiad z pacjentem, zwracając uwagę na sygnały świadczące o zaburzeniach psychicznych.
• Zadawali pytania dotyczące oczekiwań wobec zabiegu i jego wpływu na życie pacjenta.
• W razie wątpliwości kierowali pacjentów do specjalistów z zakresu psychologii lub psychiatrii.
• Odmawiali wykonania zabiegów, jeśli istnieje podejrzenie, że mogą one pogłębić problemy psychiczne pacjenta.

Etyka w medycynie estetycznej

Medycyna estetyczna to nie tylko sztuka poprawiania wyglądu, ale również odpowiedzialność za zdrowie pacjentów – zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Odmowa wykonania zabiegu u pacjenta z problemami psychicznymi może być trudna, ale w wielu przypadkach jest konieczna i zgodna z zasadami etyki lekarskiej.

Dobry specjalista powinien mieć świadomość, że nie każdy pacjent powinien być poddany zabiegom estetycznym. Niektóre osoby potrzebują wsparcia psychologicznego zamiast zmian wyglądu. Współpraca lekarzy medycyny estetycznej z psychologami i psychiatrami może przyczynić się do poprawy jakości życia pacjentów i zapobiegania negatywnym skutkom nieodpowiednich interwencji estetycznych.

Podsumowanie

Zaburzenia psychiczne mają istotny wpływ na decyzje pacjentów dotyczące zabiegów estetycznych. Dysmorfofobia, depresja, zaburzenia lękowe i zaburzenia osobowości mogą prowadzić do niezdrowych motywacji oraz nierealistycznych oczekiwań wobec medycyny estetycznej. Dlatego lekarze powinni mieć na uwadze aspekty psychologiczne swoich pacjentów i podejmować świadome decyzje, kierując się etyką oraz dbałością o zdrowie psychiczne pacjentów. Ostatecznym celem medycyny estetycznej nie jest tylko poprawa wyglądu, ale także dobrostan pacjentów, który powinien być priorytetem każdego specjalisty. Więcej informacji oraz profesjonalne szkolenia znajdziesz na - JS Medical Solutions